Andrzej Uchwat
Andrzej Uchwat ps. „Wichura” urodził się 10 sierpnia 1925 r. w Biadolinie Szlacheckim, w powiecie Brzesko. Wychował się na Podbeskidziu – w miejscowości Kozy niedaleko Bielska. Ojciec – były legionista – pracował jako kolejarz, matka wychowywała pięcioro dzieci. II wojna światowa przerwała plany czternastoletniego Andrzeja, aby pójść do szkoły Marynarki Wojennej. Jego starszy brat zdążył …
Babiak Barbara
Barbara Leonowicz-Babiak – córka Jana Leonowicza ps. Burta, dowódcy oddziału partyzanckiego na Lubelszczyźnie. Urodziła się 2 lutego 1941 r. w Nowosiółkach koło Tomaszowa Lubelskiego.Pani Barbara jest prawnuczką Powstańców Styczniowych zarówno ze strony matki, jak i ojca. Rodzina Leonowiczów od pokoleń wychowywana była w duchu patriotycznych wartości, co bezpośrednio przełożyło się na zaangażowanie całej rodziny w …
Lipnicki Bogdan
Bogdan Lipnicki ps. „Konrad” urodził się w 1929 roku w Warszawie. Jego Ojciec śpiewał w Operze Warszawskiej, natomiast Matka z wykształcenia była nauczycielką. Uczęszczał do szkoły powszechnej prowadzonej przez Siostry Benedyktynki, jednakże po wybuchu wojny na kilkanaście miesięcy musiał przerwać naukę. Wspomnienia wojenne Pana Bogdana koncentrują się przede wszystkim na bombardowaniu stolicy, represjach ze strony …
Czaplicki Czesław
Czesław Czaplicki był jednym z tysięcy żołnierzy antykomunistycznego ruchu partyzanckiego. Bezpośrednio brało w nim udział około 200 tysięcy konspiratorów. Jeśli doliczyć tych, którzy ich wspomagali aprowizacyjnie, to mogła to być rzesza około 0,5 mln ludzi. Ta konspiracja po II wojnie światowej była wyrazem sprzeciwu wobec sowietyzacji Polski. Żołnierze Niezłomni musieli przeciwstawić się nie tylko rosyjskim bagnetom, …
Kostecki Feliks
Feliks Kostecki – urodził 1 stycznia 1925 r. w Zabłociu na pograniczu Polesia i Wołynia. Ojciec był w Legionach, po 1918 roku zaczął pracować jako buchalter w tartakach. W 1925 r. przed Bożym Narodzeniem jeździł po tartakach wypłacając pieniądze pracownikom i ślad po nim zaginął. Pan Feliks przed wojną działał w harcerstwie, gdzie nauczył się …
Kotlarz Jan
Jan Kotlarz wychował się na Kielecczyźnie. Jako nastolatek, po zakończeniu II Wojny Światowej, zaangażował się w działalność patriotyczną w organizacji młodzieżowej o nazwie „Młode Wojsko Polskie”.W 1949 roku, w wieku osiemnastu lat, został aresztowany i wraz z całą zdekonspirowaną organizacją trafił do aresztu w Sandomierzu. Młodzi konspiratorzy, uznani przez komunistyczny sąd za wrogów reżimu, otrzymali …
Morawiecki Kornel
Kornel Morawiecki, legendarny przywódca i założyciel Solidarności Walczącej, polski polityk, opozycjonista w latach 80. Obronił doktorat z fizyki, był nauczycielem akademickim i pracownikiem naukowym na Politechnice Wrocławskiej. W czasie rozmowy dał się poznać jako człowiek, który każdy omawiany aspekt osadza w szerszym kontekście politycznym, gospodarczym oraz społecznym. Pan Kornel zaczął od refleksji nad problemem sensu społeczno-politycznego ruchu oporu …
Olechnowicz Krzysztof
Krzysztof Olechnowicz – syn Antoniego Olechnowicza ps. Pohorecki, ostatniego komendanta Wileńskiego Okręgu AK. Urodził się 17 lutego 1940 r. w Wilnie. Pan Krzysztof praktycznie nie pamięta ojca. Nie jest w stanie określić na ile zachowane wspomnienia są jego własne, a na ile jest to „projekcja” innych. Pan Krzysztof wspomina ojca jako bardzo dobrze wychowanego mężczyznę od …
Dutkiewicz Maria
Maria Dutkiewicz – wywieziona na Syberię z Grodna razem z rodziną 13 kwietnia 1940 roku. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski ewakuowała się razem z wojskiem przez Persje (dzisiaj Iran) i Irak do Palestyny.Wspomina, że w Uzbekistanie razem z bliskimi koczowała przy ogrodzeniu obozu, gdzie byli polscy żołnierze, którzy dzielili się z swoimi racjami żywnościowymi. Oprócz tego …
Rutkowski Marian
Prof. Marian Rutkowski urodził się 25 grudnia 1923 r. w Kielcach. Po przedwczesnej śmierci ojca w 1930 r. wychowywany – wraz ze swoim rodzeństwem – przez mamę. Od dziecka związany był z harcerstwem (zastęp „Lwów”, wchodzący w skład 16 Kieleckiej Drużyny Harcerskiej) i salezjańskim Oratorium.Gdy wybuchła II wojna światowa i na Kielecczyźnie nastała niemiecka okupacja …
Malawski Piotr
Piotr Malawski urodził się 27 czerwca 1969 r. we Wrocławiu. Opozycjonista niepodległościowy, działacz Federacji Młodzieży Walczącej oraz Solidarności Walczącej. Kawaler Złotego Krzyża Zasługi (2012 r.)Od 1982 r. – jeszcze jako uczeń szkoły podstawowej – brał udział w manifestacjach ulicznych i walkach z ZOMO. Od roku 1983 zajmował się kolportażem młodzieżowej prasy konspiracyjnej oraz wydawnictw RKS …
Murias Sabina
Sabina Murias – urodziła się 24 października 1924 roku w Licheniu, ponieważ ojciec pani Sabiny był organistą. Co kilka lat był przerzucany na różne parafie. Przed wojną razem z całą rodziną osiedlił się w Grabnie, 30 km od Wielunia.1 września 1939 roku w wyniku niemieckiego bombardowania, spalił się kościół oraz organistówka, w którym ojciec grał …
Wołczaski Stanisław
Stanisław Wołczaski urodził się 13 maja 1930 roku w Brześciu. W chwili wybuchu Powstania Warszawskiego miał zaledwie czternaście lat, mimo to brał w nim czynny udział. Już 2 sierpnia został kolporterem prasy powstańczej – odpowiadał za jej roznoszenie w dzielnicy Śródmieście Północ. Zajmował się także rozlepianiem plakatów, w tym słynnych z hasłem: „Każdy pocisk – …
Lipczyński Tytus
Tytus Lipczyński – urodzony ok. 1924 roku w Brześciu na Bugiem. Ojciec pana Tytusa pracował na kolei. Ww wrześniu 1939 roku pan Tytus był świadkiem defilady niemiecko-sowieckiej. Podczas tego wydarzenia wstąpił do konspiracji. Następnie rozpoczął swoją działalność w AK. W dużej mierze odpowiadał za akcje sabotażowe. Został zatrzymany przez Sowietów. Kiedy razem z innymi szedł …
Bilnik Wanda
Wanda Bilnik – urodzona w 1938 roku w Starachowicach, jej ojciec należał do AK, zginął w dniu wyzwolenia Europy 3 maja 1945 roku na statku w Zatoce Lubeckiej. Mama pani Wandy w czasie wojny i po jej zakończeniu pomagała partyzantom ukrywając ich, czy opatrując rany.Kiedy sytuacja robiła się coraz bardziej napięta, postanowiła zostawić dom i wyjechać …
Kiałka Wanda
Wanda Kiałka, z domu Cejkówna, wychowała się na wileńskim Zarzeczu w robotniczej rodzinie. W czasie wojny wstąpiła do konspiracji. Początkowo służyła jako łączniczka, później sanitariuszka. Brała udział w operacji „Ostra Brama”. Razem z rozbrojonym przez Sowietów oddziałem została zamknięta w obozie w Miednikach Królewskich. Po tym jak partyzanci masowo odmówili wstąpienia do Armii Berlinga, zostali …
Hnatów Władysław
Władysław Hnatów urodził się 8 kwietnia 1915 roku na terenie Prus Wschodnich. 23 marca 1920 roku powrócił z rodziną do Ojczyzny do województwa lwowskiego, skąd pochodzili jego rodzice. Niedługo po ich przeprowadzce w rejon Lwowa dotarła wojna polsko – bolszewicka. Spłonęło wówczas wiele miasteczek, wsi i gospodarstw, w tym także dom rodziny Pana Władysława. Zamieszkali …
Bielski Zdzisław
Major Zdzisław Bielski urodził 6 czerwca 1925 roku. Jego ojciec walczył po stronie polskiej w wojnie z bolszewikami w 1920 roku. Matka z zawodu była nauczycielką.Pan Zdzisław był żołnierzem Armii Krajowej. Uczestniczył w akcji „Burza”, w tym w operacji „Ostra Brama”. Po rozbrojeniu przez NKWD, uciekł z transportu jeńców, a następnie żył i pracował na …
Roczniak Zdzisław
Zdzisław Roczniak przybył na Dolny Śląsk jako dziecko – jego rodzice przeprowadzili się do Głuszycy koło Wałbrzycha.Nastoletni Zdzisław zaangażował się w działalność w tajnej organizacji młodzieżowej o nazwie Związek Patriotów Polskich. Jej członkowie – młodzież szkolna – zajmowali się kolportażem ulotek, małym sabotażem (np. niszczenie portretów Stalina w szkole), próbowali gromadzić broń. 29 sierpnia 1950 …
Bartczak Zofia
Zofia Bartczak urodziła się w 1940 r. Córka ostatniego komendanta Narodowych Sił Zbrojnych, zamordowanego w latach 40 przez komunistów w warszawskim więzieniu na Mokotowie.Stanisław Kasznica urodził się w 25 lipca 1908 roku we Lwowie w inteligenckiej rodzinie. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Poznańskim. Jeszcze na studiach odbył służbę wojskową i ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii. …
Siejka Stefan
Stefan Siejka – urodził się w Rytwianach koło Sandomierza. Dzieciństwo wspomina bardo dobrze, jako czas spędzany w rodzinnej atmosferze. Pan Stefan należał do harcerstwa, prowadził drużynę w Rytwianach. 30 osób z jego środowiska złożyło przysięgę i utworzyło organizację Młodego Wojska Polskiego. Organizacja miała na celu magazynowanie broni na przyszłość, rozbrajanie ORMO-wców i milicjantów.Poniżej fragment wywiadu …
Słowiński Henryk
Henryk Słowiński urodził się 8 maja 1926 roku, w Lipnikach (pow. kostopolski) na Wołyniu. W wieku 17 lat walczył w szeregach oddziału samoobrony, pod dowództwem Władysława Kochańskiego, ps. “Bomba”. Był obrońcą Lipnik, Huty Stepańskiej, Starej Huty i Moczulanki. W styczniu 1943 roku wstąpił w szeregi 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej, uczestniczył w bitwie pod …
Helena Suszyńska
Kapitan Helena Suszyńska – Kombatantka, urodzona w Berezweczu (Łotwa). Od 1942 r. żołnierz AK w Wilnie. Sanitariuszka i uczestniczka operacji Ostra Brama. Od maja 1945 r. do kwietnia 1947 r. – żołnierz w oddziale samoobrony P-8 Zrzeszenia WiN. Wdowa po legendarnym dowódcy oddziałów AK, AKO i WiN – Leonie Suszyńskim Zdjęcia z archiwum Stowarzyszenia Odra-Niemen
Ziębikiewicz Marta
Marta Ziębikiewicz z domu Łukasiuk – córka kapitana Władysława Łukasiuka ps. Młot. Jej ojciec był dowódcą VI Wileńskiej Brygady Armii Krajowej na Podlasiu. Do 1949 roku walczył z Niemcami, Sowietami i oddziałami komunistycznymi. Zginął w czerwcu 1949 roku. Jego szczątków nie odnaleziono. Pani Marta od lat 90-tych wspierała prof. K. Szwagrzyka z IPN i organizowała …
Oleksiewicz Józef
Józef Oleksiewicz urodził się 15 marca 1929 r. w Grybowie koło Nowego Sącza. Gdy wybuchła II wojna światowa, miał 10 lat. Jego rodzice i starsze rodzeństwo byli zaangażowani w walkę z okupantem niemieckim i gdy czternastoletni Józef przypadkiem odkrył w stodole ukrytą broń, został zaangażowany do pracy konspiracyjnej. Zbyt młody, aby złożyć zwykłą przysięgę AK, …
Aleksander Genowefa
Genowefa Aleksander urodziła się 10 listopada 1932 roku koło Brześcia nad Bugiem. Gdy wybuchła wojna miała siedem lat. Po wojnie cała rodzina przeniosła się początkowo na Podlasie, a w 1947 roku przyjechali na ziemie zachodnie, aby ostatecznie zamieszkać pod Bolesławcem. Genowefa Aleksander poszła do szkoły z internatem w Jeleniej Górze. Jeszcze w wakacje przed pójściem …
Ludwik Marszałek
Ludwik Marszałek ps. Zbroja urodził się 9 sierpnia 1912 w Brzezinach k. Ropczyc. W latach 1917-1923 uczęszczał do szkoły powszechnej w Brzezinach. Następnie do 23 maja 1931 był uczniem Gimnazjum w Dębicy. Egzamin dojrzałości zdał w maju 1931. Brak środków finansowych uniemożliwił mu planowane studia na Politechnice Lwowskiej. Na ochotnika wstąpił do WP. Odbył przeszkolenie …
Suszyńska Małgorzata
Małgorzata Suszyńska w Stowarzyszeniu Odra-Niemen działa od samego początku. Prowadzi i nadzoruje projekty z zakresu przywracania pamięci o polskich miejscach pamięci zza wschodnią granicą, zwłaszcza na Litwie i Ukrainie. Pracuje z młodzieżą przy projektach z zakresu edukacji patriotycznej. Współpracuje ze środowiskiem Solidarności z racji swego doświadczenia i kontaktów z okresu swej działalności w Solidarności i …
Maksymilian Kowalewski
kpt. Maksymilian Kowalewski urodził się 11 września 1924 roku w Ciemniewie, na Mazowszu. Od czasów powojennych związany z Wrocławiem. Jest bohaterem i autorytetem wrocławskich środowisk Patriotycznych. W czasie drugiej wojny światowej walczył w oddziałach partyzanckich w szeregach NSZ od roku 1942 do 22.06.1944r. oraz w Armii Krajowej od 22.06.1944r. do 17.01.1945r. W roku 1944 ukończył Szkołę Podchorążych …